رازهای کهربا و تاریخچه آن در تکامل موجودات

انواع رنگهای کهربا، از مات تا شفاف

انواع رنگهای کهربا ممکن است از مات تا شفاف بوده و در رنگهای متنوعی مانند زرد روشن، قهوه ای قرمز یا تیره، نارنجی، سبز، بی رنگ، سیاه، سفید شیری و آبی دیده می‌شوند. نمونه‌های روشن‌تر این نوع رنگ در کرانه‌های دریای بالتیک یافت می‌شوند. رنگ شفاف قرمز از جمله گرانترین انواع کهربا در بازارهای جهانی محسوب می‌شود. 

موجودیت کهربای سیاه، حقیقت یا اشتباه؟

می‌توان به این سوال به دو صورت پاسخ داد، بله و خیر. در واقع، ادعا شده است که کمتر از ۱۵٪ از رنگ‌های کهربا تیره یا سیاه هستند، اما برخی افراد باور دارند که کهربای سیاه وجود ندارد. باید توجه داشت که شبق یا سنگ جت، که به عنوان کهربا شناخته می‌شود، در واقع کهربا نیست و تنها یک نام تجاری برای شبق است. در واقع، کهربا کاملاً در فرآیند فسیلی شدن کامل به وجود نمی‌آید، بلکه ناشی از بسپار شدن رزین یا صمغ است. رنگ کهربا ممکن است ناشی از این اشکال یا ذرات داخلی مانند شن و خاک و… باشد.

تاریخچه تکاملی موجودات با بررسی فسیل‌های کهربا

بررسی فسیل‌های کهربا، از جمله حشرات و سن آنها در دوره‌های زمانی مختلف، به محققین اجازه می‌دهد تا به سیر تکامل آنها پی‌ببرند. فرآیند فسیل‌شدن جانوران در کهربا به یادآور سبک مومیایی مصریان باستان است. در حالت عادی، فسیل‌شدن جانوران باعث از بین رفتن قسمت‌های نرم بدن آنها می‌شود، اما کهربا به صورتی محیطی و نرم به دور جانور پیچیده می‌شود. به همین دلیل، کهربا می‌تواند در بازسازی اکوسیستم‌های قدیمی و ارگانیسم‌ها بسیار ارزشمند باشد، اگرچه به دلیل ترکیب شیمیایی صمغ، کمک چندانی در شناسایی ارتباط فیلوژنتیک با گیاه تولیدکننده‌ی صمغ نمی‌کند. بیشتر کهرباهایی که امروزه پیدا می‌شوند، مربوط به 30 تا 50 میلیون سال پیش هستند، یعنی پس از انقراض دایناسورها در دوره‌ی ترشیاری.

موجوداتی که ممکن است درون صمغ کهربا محبوس شوند شامل عنکبوت و تارهای آنها، برخی کرم ها، حشرات، میکروفسیل های دریایی، قورباغه ها و سخت پوستان، باکتری ها و آمیب ها، میوه ها، قطعات چوب یا گیاه گل، مو یا پر که ممکن است قدمتی بیش از 130 میلیون سال داشته باشند. البته در موارد بسیاری نیز مواد آلی اصلی از بین می روند و بقایا و حفرات مقاومی از جانور مانند کیتین ها باقی می مانند.